گفتگویی با تاریخ شکننده ما
دکتر رامین جهانبگلو
چند روز پس از آتشسوزی کلیسای معروف نتردام پاریس، دکتر رامین جهانبگلو، استاد علوم سیاسی و مدیر مرکز صلح گاندی، در دانشگاه جیندال در هند، یاداشتی در روزنامه سایت رسانه The Hindu در باره نقش و تأثیر تاریخی کلیسای نتردام بعنوان یکی از مهمترین میراثهای تاریخی و فرهنگی جهان نوشته است.
با اینکه در زمان جهانی شدن تاریخ قرار داریم، فقط پس از نابودی و تخریب میراث تاریخی در بلایای طبیعی و جنگها است که متوجه می شویم، خاطرههای تاریخی ما چقدر شکننده است. آتشسوزی بزرگی که بخش عمدهای از سقف کلیسا نتردام پاریس را در هفتههای گذشته از بین برد، یادآوری ترسناکی بود از اینکه چند قرن میراث، ممکن است در چند دقیقه از بین برود. البته مردم فرانسه با حمایت اکثر ثروتمندان اروپا، آمریکا و دیگران میتوانند بنای این ساختمان را از نو بسازند و این کار با جمعآوری پول و قرنها تجربه در صنعت امکانپذیر خواهد شد. اما بازسازی کلیسا نتردام پاریس لزوماً به این معنی نیست که روح اصلی و پیشین این کلیسا و قطعه سنگهایی که تاریخ اجتماعی و جغرافیایی خود را بازگو میکردند را نیز بتوانیم بازسازی کنیم.
بیشک، برای مدت بیش از ۸۰۰ سال، کلیسای جامع نتردام پشتوانه اصلی تبدیل ابدی پاریس به عنوان «قلب جهان» بوده است.
گنجینه تاریخ
به عنوان یک نشانه قدرتمند معنوی در باور مسیحیت، گنجینه ارزشمندی در (کلیسای نتردام) وجود داشت، از جمله تاجی از خار که گفته میشود بر روی سر حضرت مسیح قرار داشته است. پس از آنکه ژاندارک در سال ۱۴۳۱ به دلیل ارتداد اعدام شد، در سال ۱۹۰۹ در این کلیسا تقدیس شد، و برای مدت بیش از سه قرن، نتردام به عنوان نمادی از تغییر سیاسی در فرانسه پا برجا ایستاد. در طول انقلاب فرانسه، گنجینه این کلیسا به تاراج رفت. با اینحال، همانطور که در نقاشی مشهور ژاک لویی داوید مشاهده میشود، در سال ۱۸۰۴ ناپلئون بناپارت با تاجگذاری در نتردام خود را پادشاه فرانسه نامید. دیگر مراسم مشهور سیاسی در قرنهای بیست و بیست و یک در فرانسه، مانند آزادی پاریس از اشغال نازیها در سال ۱۹۴۴، وداع با شارل دوگل در ۱۹۷۰، و مراسم یادبود برای فرانسوا میتران در سال ۱۹۹۶، در کلیسای جامع نتردام انجام شدهاند.
اما آخرین و نه کم اهمیتترین نشانه نتردام این است که برای تقریباً ۹۰۰ سال، در مرکز ادبیات فرانسه و جهان قرار داشته است. همه ما گوژ پشت نتردام ویکتور هوگو (۱۸۳۱) را که از نتردام به عنوان مرکز توطئه استفاده میکرد به یاد داریم. اشارههای چندباره هوگو به معماری کلیسای نتردام حیرتآور و نفسگیر است.
شگفت آنکه، هوگو آتشسوزی و شعلههای آتش را در کلیسا توصیف میکند (وقتی کازیمودو برای حفظ جان اسمرالدا، از آتش و سنگ برای حمله به تراند استفاده میکند): «تمام چشمها به سوی بام کلیسا دوخته شد. آنچه میدیدند عجیب بود. در نوک بالاترین نقطه کلیسا، بالاتر از پنجره سرخ مرکزی، شعله بزرگی از آتش و دود از میان دو مناره کلیسا با گردبادی از جرقههای گسترده و نامنظم و ترسناک زبانه میکشد.»
حتی برای آنهایی که مذهبی نیستند، و هنوز به کلیسا به عنوان یک خانه معنوی و یادبودی از شکوفایی آفرینش انسان اعتقاد دارند، آتش هولناکی که این بنای گوتیک را ویران میکرد، لحظهای از تراژدی و اندوه بوده است. زمان، ممکن است همانگونه که هوگو در داستان خود نوشته است، نتردام را در خود بلعیده باشد، اما انسان همیشه دشمن میراث خود بوده است.
روح آزادی
در حقیقت آنچه برای هوگو، به مانند دیگر نویسندگان و روشنفکران هم دوره خود اهمیت داشت، روح آزادی بود که نتردام نماد آن بود. همانگونه که آشکارا گفته است« در این زمانه، برای افکار نوشته شده بر سنگ، امتیازی هست که کاملاً با آزادی مطبوعات کنونی قابل مقایسه است. و این آزادی معماری است.» هوگو راست میگوید. برای درک روح نتردام، و همینطور پاریس، باید مثل یک ولگرد آزاد بود. باید اجازه داد به محض دیدن سنگی ارزشمند که پس از ویرانههای فاجعه باقی مانده است، نگاه در بازی نور جذب شود.
بدون سنگهای نتردام، این گستره زیباشناسی، هرگز نمیتوانستیم مسوؤلیتهایمان را در جهان انجام دهیم. در این سده اگر میخواهیم، حتی به قیمت زندگی در یک دنیای پر از هرج و مرج در خانه باشیم، باید سعی کنیم با گذشته شکننده خود گفتگو کنیم. ما نیاز داریم تا حواس خود را آموزش دهیم و به حافظه تاریخی و میراث فرهنگی خود که مظهر آن است نگاه متفاوتی داشته باشیم.
برای قرنها، انسان شاهد نابودی حافظه تاریخی خود بوده است، و هر بار در جدیدی برای همیشه به روی سرنوشت مشترک ما بسته شده است. همه بر این باور هستیم که این اتفاق دیگر نباید هرگز تکرار شود. اما اتفاق میافتد، و هیچیک از ما نمیتوانیم با این موضوع کنار بیاییم.
با اینحال، با چنین چشماندازی از غم و اندوه، که خود را در شکنندگی تاریخ انسانیت نشان میدهد، یک افق و دورنمای معنوی وجود دارد که عشق به انسانیت را بیان میکند. بنابراین، میراث تاریخی، نوعی لذت توصیف گذشته را، بهرغم اندوه تخریب تاریخی آن، ابراز میکند. این لذت در شاهد گذشته بودن است، که در چهارچوب حافظه تاریخی ما به آگاهی منجر خواهد شد. این آگاهی قویترین دلیل برای موفقیت همزیستی آرام میان گذشته و زمان حال را به وجود میآورد. آنهایی که نمیتوانند این را ببینند، فراموش میکنند که روزی دعا میکردند لولههای ارگ نتردام پاریس مجدداً از مکان مقدس شنیده شود.
ما عاشقان دسيسه، خشم و ويرانى
هميشه در طول تاريخ، قدرتمندان، چه حكومتى، چه رياستى و چه در روابط فردى، دروغها و گزافهگويىهايى را كه منافعشان را حفظ و افزوده مىكرده، با بزكهاى عامه پسند، در شكلهايى فريبنده، به جامعه مىخوراندند.
جو بایدن رشته های ترامپ را پنبه کرد
جو بایدن، چهل و ششمین رییس جمهور آمریکا ساعاتی پس از مراسم تحلیف خود در روز چهارشنبه ۲۰ ژانویه، ۱۷ فرمان اجرایی را امضا کرد که اغلب آنها فرامین اجرایی بودند که دونالد ترامپ رییس جمهور پیشین آمریکا دستور اجرای آنها را داده بود و بدین ترتیب هر آنچه دونالد ترامپ رشته بود را پنبه کرد
فرماندار کل کانادا استعفا داد
فرماندار کل کانادا، ژولی پایت و منشی او، آسونتا دی لورنزو، پس از تحقیقاتی که مشخص شد در محیط کار با زیر دستان خود به طور ناسالم رفتار میکنند، از مقام خود کنار میروند
مربی تکواندو متهم به آزار جنسی شد
مربی تکواندو ۴۶ ساله اهل انتاریو در برابر ۱۵ فقره اتهام آزار جنسی مرتبط با دو تن از شاگردان دختر خود، اظهار بی گناهی کرد.
جاستین ترودو قصد کناره گیری از قدرت را ندارد
جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا در گفتگوی اخیر خود با یکی از برنامههای خبرگزاری رویترز اعلام کرد که هیچ برنامهای برای کناره گیری از قدرت ندارد.
موج جدید نقل مکان از تورنتو به شهرهای اطراف
موج جدیدی از نقل مکان از تورنتو به سمت شهرهای کوچک اطراف آن، پیش از شروع همه گیری بیماری کووید-۱۹ نیز آغاز شده بود و با شروع این همه گیری شدت بیشتری به خود گرفته است.
کاوه افراسیابی در آمریکا دستگیر شد
کاوه افراسیابی که با نام کاوه لطفاله افراسیابی و لطفاله کاوه افراسیابی نیز شناخته میشود دیروز صبح در خانه خود در شهر واتر تاون در ایالت ماساچوست آمریکا توسط پلیس فدرال آمریکا دستگیر شد.
محقق کانادایی حمله کنندگان به کنگره آمریکا را شناسایی میکند
یک محقق کانادایی به نام جان اسکات ریلتون، با استفاده از نرمافزارهای تشخیص چهره و بررسی تصاویر و فیلمهای منتشر شده از حمله طرفداران دونالد ترامپ به کنگره امریکا در روز چهارشنبه هفته گذشته، سعی در شناسایی این افراد دارد.
اطلاعات مرزی کانادا به کمک دولت فدرال میآیند
اطلاعات مرزی و مشخصات مسافرانی که از مرزهای زمینی، دریایی و هوایی کانادا وارد این کشور میشوند برای جلوگیری از سوء استفاده از دریافت کمک های مالی اضطراری دولت به کار گرفته خواهند شد.
سه مامور پلیس استانی انتاریو متهم شدند
سه مامور پلیس استانی انتاریو و یک فرد دیگر در رابطه با تحقیقات جاری درباره تخلفات صورت گرفته در حرفه یدک کشی اتومبیل در کلانشهر تورنتو متهم شدند