روابط ایران و کانادا چرا برقرار نمی‌شود؟
شش سال است که دو کشور ایران و کانادا روابط دیپلماتیک خود را بطور کامل قطع کرده‌اند. سفارتخانه‌ها بسته است و هیچ نوع خدمات کنسولی، به ایرانیان مهاجر به کانادا ارائه نمی‌شود.
جاستین ترودو، نخست وزیر لیبرال کانادا، پیش از انتخابات سال ۲۰۱۵، بارها وعده داده بود که پس از پیروزی در انتخابات روابط دیپلماتیک با ایران را برقرار خواهد کرد.
براساس گزارش‌های رسمی و غیر رسمی دیدارها و گفتگوهایی، در رده‌های مختلف سیاسی، میان ایران و کانادا انجام شده اما تاکنون هیچ نتیجه ملموسی نداشته است.
گفتگو با علی احساسی، نماینده پارلمان کانادا
علی احساسی، نماینده پارلمان کانادا، حقوقدان است و بیش از ۲۰ سال است که در حزب لیبرال کانادا فعالیت می‌کند. پیش از انتخاب شدن به نمایندگی پارلمان چند سال در وزارت خارجه کانادا کار کرده است. در آغاز دوره چهارساله نمایندگی عضو کمیته امور مهاجرت و شهروندی کانادا بود و در حال حاضر عضو کمیته حقوقی مجلس قانونگذاری کاناداست.
با علی احساسی در باره موضوع برقراری مجدد روابط دیپلماتیک میان کانادا و ایران گفتگو کرده‌ایم.
تاریخچه روابط سیاسی ایران و کانادا
تاریخ رسمی آغاز روابط دیپلماتیک میان ایران و کانادا سال ۱۹۵۵ است. پیش از این تاریخ، روابط کنسولی و تجاری کانادا با ایران، از طریق سفارت بریتانیا انجام می‌شد.
نخستین گروه دیپلماتیک ایرانی در سال ۱۹۵۶ در اتاوا، پایتخت کانادا، مستقر شدند. کانادا در سال ۱۹۵۹ یک گروه دیپلماتیک به ایران فرستاد و نخستین سفارت کانادا در ایران در سال ۱۹۶۱ تأسیس شد.
تا زمان انقلاب ۱۳۵۷، دو کشور ایران و کانادا روابط عادی سیاسی و تجاری داشتند. اما از زمان بحران گروگانگیری، در سفارت آمریکا در تهران، و نقش کلیدی سفارت کانادا برای فراری دادن تعدادی از دیپلمات‌های آمریکایی، روابط دو کشور دچار افت و خیزهای فراوانی شده است.
کشته شدن زنده یاد زهرا کاظمی، خبرنگار عکاس ایرانی– کانادایی، در سال ۲۰۰۳ در زندان اوین، دستگیری و زندانی کردن تعدادی از شهروندان ایرانی– کانادایی در ایران و مخالفت دولت محافظه‌کار کانادا با سیاست‌های منطقه‌ای ایران، سرانجام به قطع کامل روابط دیپلماتیک میان ایران و کانادا منجر شد.
موضوع برقراری مجدد روابط سیاسی میان دو کشور از سال ۲۰۱۲ تاکنون مورد بحث افراد و نهادهای فعال در باهمستان ایرانی–کانادایی است.
گروهی به شدت هوادار بی قید و شرط برقراری روابط سیاسی در بالاترین سطح(گشایش سفارتخانه) در دوکشور هستند و به شکل‌های مختلف از دولت لیبرال کانادا درخواست می‌کنند تا هرچه زودتر روابط کامل سیاسی با ایران را برقرار کند.
گروه دیگری از افراد و نهادها، به شدت مخالف هرگونه برقراری ارتباط دیپلماتیک میان ایران و کانادا هستند و نظرات و استدلال‌های خود را به شکال‌های مختلف به دولت کانادا ابراز می‌کنند.
به‌رغم همه تلاش‌ها و موافقت‌ها و مخالفت‌هایی که در این زمینه انجام شده، وضعیت کنونی و مشکلات و موانع اصلی برقراری مجدد روابط دیپلماتیک میان دو کشور ایران و کانادا چیست؟
چرا پس از گذشت دو سال و نیم از به قدرت رسیدن دولت لیبرال در کانادا پیشرفتی در این زمینه بدست نیامده است؟
آیا تا زمان انتخابات بعدی کانادا، در سال ۲۰۱۹، روابط سیاسی میان دوکشور برقرار خواهد شد؟
در باره دولت جدید کانادا چه می‌دانیم؟
دولت جدید مارک کارنی متشکل از ۲۸ وزیر است، که ۱۴ تن از آنها زن هستند. هیئت دولت شامل ۱۵ چهره جدید، از جمله ۹ نماینده منتخب است که تازه در ۲۸ آوریل گذشته به پارلمان راه یافته‌اند.
این وزرا توسط ۱۰ وزیر مشاور همراهی خواهند شد، که اکثریت آنها تازه واردان عرصه سیاست فدرال هستند.
چشم نگران آينده
نگاهى به حداقل تاريخ صد ساله اخير ايران كافى است كه به ما بياموزد، تفرقه و يكپارچه نبودن به شكلى مداوم ايران و ايرانيان را از پيشرفت بازداشته و تكرار و تكرار ناكامى‌ها همچنان ادامه دارد!