به بهانه نمایش فیلم آواز خدا
![Vahid Shabani](https://i0.wp.com/www.persianmirror.ca/wp-content/uploads/2018/11/Vahid-Shabani.jpg?fit=570%2C380&ssl=1)
دکتر ابوالفضل اقوامی
سالها است نوای آسمانی تنبور تنم را لرزانده و آتش به جانم ریخته، بی آن که بدانم علتش چیست؟ چه در سال های اقامت در کرمانشاه در کودکی و سفر به شهرستانهای مختلف آن نواحی، چه سالهایی که بنا به الزام شغل و زندگی، در شهرهای مختلف استان خراسان، گشته و زندگی کرده ام، در همه این سالها، هیچ گاه علت تأثیر رمز آلود این ساز، علیرغم سادگی بیش از حدش بر من مکشوف نگردیده بود.
توفیق یارم شد و در تاریخ پنجم دسامبر ۲۰۱۸ (۱۵ آذر ۱۳۹۷) در اولین نمایش عمومی فیلم مستند “آواز خدا”، اثر هنرمند ارزنده عارف محمدی، در تورنتو حضور یافتم.
فیلم خوش ساخت و ارزشمندی که روایتگر داستان سفر او است به مهد “تنبور”، کردستان، البته با نیّت تهیه گزارش از کهنسالترین تنبورنواز و در عین حال مرشد معنویِ یکی از آیینهای عرفانی کهن ایران (یارسان)، سید قدمیار، که شور بختانه اندکی پیش از سفر روایتگر، به رحمت خدا میرود.
این سفر بهانهای میشود تا تاریخچه چند هزار ساله تنبور و نیز آیین یارسان توسط دکتر بهمن کاظمی، پژوهشگر و موسیقیدان، شکافته و بررسی شود.
فیلمبرداری، تدوین، دکوپاژ و بطور کلی همه عوامل فیلم در تراز جهانی و حاصل سالها مرارت و تجربه فیلمساز به طور اخص و سایر همکارانش بطور اعم می باشد.
موسیقی که موضوع اصلی فیلم است و نیازمند دقت و وسواس زیاد، بسیار هنرمندانه بکار گرفته شده بود، بخصوص موسیقی کردستان که بسیار غنی است و به اندازه خودِ تنبور قدمت و ظرافت دارد. در حالی که بعلت حساسیت مطلب، می توانست مهمترین نقطه آسیب فیلم باشد، برعکس نقطه قوت فیلم گردیده است.
انتخاب و توصیف الحان مختلف آوازها و مقام های موسیقی نواحی کردستان، آن هم به صورت مستند و علمی بسیار خوب انجام شده و با اینکه در بخش اجرای موسیقی در فضای باز، صدابرداری سر صحنه انجام نشده، ولی صدا و تصویر کاملا هنرمندانه سینک و منطبق شده اند.
البته به نظر من صحنه نواختن تنبور بر بالای صخره و سنگ به همراه رقصِ سماع، اگرچه نمادین و بسیار زیبا است و استفاده از تکنولوژی های جدیدِ فیلم برداری با پهپاد آن را بسیار زیبا کرده، اما تا حدی روایت طبیعی و مستند گونه فیلم را آسیب زده است. ضمن اینکه اصولا این گونه رقصِ سماع، مخصوص قونیه و دراویش آن جا است و در کردستان آن چنان رایج نیست. صحنه های زیبا و هزار رنگ تنبور نوازیِ دسته جمعی یارسانی ها به اندازه کافی واقعی و تأثیر گذار بودند.
تحقیقات کامل و جامع در مورد تنبور و آیین عرفانی “یارسان” که از زبان دکتر بهمن کاظمی، پژوهشگر و موسیقی دان شنیده می شود، به حق مهمترین نقطه قوت فیلم و پاسخ بسیاری از ناگفته ها در مورد این ساز عرفانی و باستانی است.
تنبور در سفر دور و دراز چند هزار ساله اش به همه جا سفر کرده و در مناطق مختلف اسامی مختلف یافته است. منجمله در خراسان دو تار نام گرفته و نوازندگان ابتدایی و اصلی اش ساکنان کُرمانْجِ شمال خراسان (ایلی از کردهای ایران که در همه جای ایران پراکنده شده و به زبان خاص کُرمانجی سخن میگویند) بودهاند.
بزرگانی از خطه خراسان که من میشناسم، عثمان حق پرست و غلامعلی پور عطایی از جنوب خراسان و حاج قربان سلیمانی و حسین یگانه و فرزندش محمد یگانه از نوازندگان بنام شمال خراسان هستند.
نقطه قوت دیگر فیلم تنبور نوازی و آواز خوانی همزمان خانم دنیا کمالی بود که تأثیر شدیدی بر مخاطب می گذاشت و در حالی که آواز خواندن زنان در شرایط فعلی ایران، تابو و ممنوع است، انتخاب ایشان به عنوان نوازنده و خواننده بسیار انتخاب هوشمندانه ای بود.
دنیا ترانه بسیار زیبایی میخواند و در پایان فیلم هم پیامِ خود، مردم سلحشور کرد و فیلمساز را یکجا به مخاطبین می دهد که:
“به امید روزی که هرکس به جای اسلحه، سازی در دست بگیرد.”
رمز و راز تاثیر تنبور بر روح و جان ما نیز همین است که تنبور، حافظه تاریخی چند هزار ساله قوم و نژاد ما است، حافظهای که شاهد همه پیروزیها، شکستها، فراز و فرودها و غم و شادیِ تمدن کهنسال ایرانی بوده و در وجود نماینده خلفِ قوم ما، یعنی مردم سلحشور کردستان و در قامت تکیده سازی که به ظاهر چوبی و پوستی و سیمی خشک است، متبلور شده است.
خشک سیمی خشک چوبی خشک پوست
از کجا میآید این آوای دوست؟
بانگ گردشهای چرخ است اینکه خلق،
می نوازندش به تنبور و به حلق.
چرا هیئت مدیره کنگره ایرانیان کانادا مشروعیت ندارد؟
هیئت مدیره کنونی کنگره ایرانیان کانادا در سالهای اخیر در مورد تعداد اعضای این نهاد سکوت کرده است در حالیکه در آخرین انتخابات و مجمع عمومی کنگره کمتر از ۲۰۰ تن شرکت کرده بودند و گفته میشود تعداد اعضای رسمی نیز بیش از این تعداد نیست.
چرا کنگره ایرانیان کانادا نماینده «من» نیست؟
چرا در دورههای مختلف هزاران تن از ایرانیان ساکن کانادا با حسن نیت و اعتماد و امید به عضویت کنگره ایرانیان کانادا در آمدهاند و پس از مدتی با ناامیدی و سرخوردگی اعتماد خود را به فعالیتهای این نهاد از دست داده و عضویت خود را لغو کرده و یا تمدید نکردهاند؟
تکرار روایت بد و بدتر
اميد داشتن به اين كه بد را انتخاب كنيم چون بهتر از بدتر است، يك نوع فقدان شهامت براى روبرو شدن با واقعيت است و روبرو شدن با واقعيت نياز به قبول مسئوليت دارد.
کاهش نرخ بهره بانک مرکزی کانادا
بانک کانادا روز چهارشنبه ۵ ژوئن، برای نخستین بار در چهار سال گذشته نرخ بهره پایه خود را کاهش داد، که نشانهای مهم در مبارزه با تورم تلقی میشود.
گرامیداشت هشتاد سالگی روز بزرگ عملیات نرماندی در جنگ جهانی دوم
بامداد پنجشنبه مراسم هشتادمین سال ۶ ژوئن ، روز بزرگی که نیروهای متفقین عملیات بزرگ آزاد سازی اروپا از اشغال نازیها در جنگ جهانی دوم با حضور جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا، شاهزاده ویلیام، ولیعهد بریتانیا و گابریل آتال، نخست وزیر فرانسه در ساحل دریای مانش در نرماندی فرانسه برگزار شد.
سازوكار پروپاگاندا
در جهان ِ به اصطلاح آزاد غرب، آيا به واقع آزادى بيان و تفكر وجود دارد؟ از سانسورهاى پوشيده در لفاف اخلاق، نژاد پرستى، فوبياى مذهبى و… چگونه بايد عبور كرد؟ حتا قلم به دستان هم گرفتار سانسورهاى تاخوداگاه هستند. زيستن به شيوه “خويشتن” بسيار دشوار شده.
کانادا ۱۵۷ ساله شد
با اینکه ۱۵۷ سال از آغاز تشکیل کشور کانادا میگذرد، اما از سال ۱۹۸۲ میلادی روز اول ژوئیه هرسال بعنوان «روز ملی» کانادا جشن گرفته میشود.
دادگاه عالی کانادا درخواست مصادره داراییهای ایران برای پرداخت غرامت به قربانیان هواپیمای اوکراینی را رد کرد
دادگاه عالی کانادا، رسیدگی به درخواست تجدید نظر گروهی از خانوادههای قربانیان پرواز پیاس۷۵۲ برای توقیف اموال دولتی و داراییهای بانکی جمهوری اسلامی در خاک کانادا برای پرداخت ۲۵۰ میلیون دلار غرامت را نپذیرفت.
انتخاب امیر گنجوی بعنوان عضو هیئت داوران جوایز گلدن گلوب
امیر گنجوی، نویسنده سینمایی، فیلمساز و مدیر جشنواره فیلم کوروش در کانادا، بعنوان تنها ایرانی-کانادایی عضو هیئت داوران جایزه سینمایی و تلویزیونی گلدن گلوب انتخاب شده است.
پیآمدهای تروریستی اعلام کردن سپاه پاسداران از سوی کانادا چه خواهد بود؟
اعلام رسمی قرار دادن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در لیست سازمانهای تروریستی از سوی دولت کانادا، در روز چهارشنبه ۱۹ ژوئن، با استقبال بسیاری از فعالان و نهادهای سیاسی و حقوق بشری مخالف جمهوری اسلامی در کانادا و خارج از کانادا روبرو شده است.