فریده جلایی فر- روانشناس و منتقد اجتماعی

هانا ارنت:

وقتى بد را انتخاب می‌كنيم، فرصت كافى براى بدتر شدن را هم به او می‌دهيم.

گويا در فرهنگ ايرانى باور به تقدير بهتر شدن بر پيشانى تك تك ما نوشته شده.

روايت مبتذل انتخابات دراين چند دهه هنوز ما را از خواب غفلت بيدار نكرده و همچنان به آن اميد داريم و به حجم قشر خاكسترى اضافه می‌كنيم.

اميد داشتن به اين كه بد را انتخاب كنيم چون بهتر از بدتر است، يك نوع فقدان شهامت براى روبرو شدن با واقعيت است و روبرو شدن با واقعيت نياز به قبول مسئوليت دارد .

ابراهيم گلستان:

در گذشته رسم بوده كه مساجد را با دو گلدسته و يك گنبد مى‌ساختند، حالا با يك گلدسته مى‌سازند و دو گنبد!

تكرار قهرمان سازى ادامه دارد، اما قهرمانى يافت نخواهد شد. روزگار قهرمان‌ها به پايان رسيده و اين مسئوليت تك تك ماست كه قهرمان خود باشيم. 

از قهرمان شدن نبايد هراس داشت. قهرمان شدن تنها و تنها مسئوليت و انديشيدن می‌طلبد كه هر دو كارى است بس دشوار.

داستايوفسكى :

سقف آزادى رابطه مستقيم با قامت فكرى مردمان دارد، در جامعه‌اى كه قامت تفكر و همت مردم كوتاه باشد سقف آزادى هم به همان نسبت كوتاه می‌شود.

تك تك ما ديكتاتورهاى كوچكى هستيم كه در مبارزه با ديكتاتورى شكست خورده‌ايم. چون براى مبارزه با ديكتاتورى بايد ديكتاتور نبود.

گويا چندين دهه كافى نبوده كه در آيينه به خود نگاه كرده و بپذيريم كه همه‌ى ما، در ايجاد وضعيت كنونى وطن‌مان مقصريم، چه آنها كه فرياد زدند و چه آن‌ها كه سكوت كردند، همه و همه.

كامو:

انسان تنها مخلوقى است كه از بودن آنچه هست سر باز مي‌زند.

چند بار بايد به بد در برابر بدتر رأى داد؟ چند بار بايد به خون جوانان سرزمينمان پشت كرد؟

اميد به داشتن فردايى بهتر در تاريكى مطلق، انكار واقعيت است.

تا به كى بايد با هم درگير شويم و يكديگر را لگدمال كنيم؟ لگد مال كردن بر سر جايگاهی كه وجود ندارد. لگد مال كردن براى رسيدن به بالايى توهمى. 

گروهى يكديگر را به نابودى مى‌كشانند و گروهى كنار نشسته نظاره می‌كنند (فرد‌ گرايى بيمار گونه). وما آرام آرام از پا در می‌آييم. نه بدست ديكتاتورهاى بزرگ، بلكه به دست جهالت و خود بزرگ بينى ديكتاتورهاى كوچك حقير!

براى دانستن اين كه به كجا می‌رويم بايد بدانيم از كجا آمده‌ايم.

فرياد آزادى سر می‌دهيم اما حتا در جهان آزاد اين سو، تحمل يكديگر را نداريم. آزادى ميان آنها كه با هم همفكرند، آزادى نيست، آزادى بايد شامل تمام مخالفان ما هم باشد.

و همچنان در سوى غلط تاريخ ايستاده‌ايم.

فروغ فرخزاد:

گروه ساقط مردم

دل مرده و تكيده و مبهوت

در زير بار شرم جسدهايشان

از غربتى به غربت ديگر مى‌رفتند

و ميل دردناك جنايت

در دستهايشان  متورم می‌شد.