ميلان كوندرا: هرگز نبايد بگذاريم كه آينده زير بار گذشته فرو ريزد.

فریده جلایی‌فر- روانشناس و منتقد اجتماعی

شنبه ١١ آگوست، دكتر عباس ميلانى با عنوان ” بحران ساختار كنونى در ايران و چشم انداز آينده”، در بنياد پريا سخنرانى داشت٠ مثل هميشه نگاهِ مو شكافِ دكتر ميلانى، متفاوت و بسيار آموزنده بود٠

دكتر ميلانى با اشاره‌اى تيزبين به بحران‌هاى ساختار جمهوری اسلامى ايران، از ابتدا تا به امروز، و اميد به فردايى بهتر سخنرانى را به پايان برد٠

پرسش‌هاى زيادى مطرح شد و دكتر ميلانى مثل هميشه صبور، آگاه، متواضع و بى نهايت بى طرف به پرسش ها پاسخ دادند٠

در پاسخ به يكى از پرسش‌ها :چگونه مى توان گذار از ديكتاتورى به دموكراسى را انجام داد؟

دكتر ميلانى تصوير بسيار زيبايى را پيشنهاد كرد :

تصور كنيد ميزگردى است از تمام گرايش‌هاى متفاوت، شيعه، بهائى، سنى، زرتشتى و بى خدا. تمام گرايش هاى مذهبى، سياسى و فرهنگى … با يك نقطه‌ى مشترك : نجات ايران

تصوير اين چنين همايشى آرزوى هر ايرانى است .

پس از ترك سخنرانى، روزها اين تصوير زيبا را در ذهنم مرور كردم و براى آينده اى اين چنين به خود اميدوارى دادم.

اما آيا می‌توانيم به چنين تصويرى واقعيت دهيم ؟

اپوزيسيون، تمام مدت از سقوط رژيم مى‌گويند، اما صحبتى از چگونگى اين گذار نيست! و آيا رسيدن به دموكراسى با شعارهايى، تنها شعار، امكان پذير است؟

در جامعه‌ى كوچك ايرانيان در تورنتو، دموكراسى داريم؟ آيا توان گفتگو با مخالفانِ افكارمان در ما هست ؟

در تورنتو ما حتا حاضر به حضور در گردهمايى‌هاى مخالفين افكار خود نيستیم! و اگرهم برويم كار به مجادله، بى احترامى و ترك جلسه مى رسد!!

همه با هم قهريم، همه با هم در رقابتيم، و همه با هم رفتارهاى غير دموكرات داريم !

جامعه اى شكسته، خشمگين و تا آنجا كه در توان داريم، تيشه به ريشه‌ى هم مى‌زنيم!

آيا در اين جامعه‌ى كوچك جمهوري اسلامى داريم ؟؟؟

همه، همه چيز دانيم و يكديگر را قبول نداريم، توانِ حتا گوش دادن به انتقاد در ما بسيار كم است .

هر كس، جمعى را گرد هم مى آورد و با ديگر گروه‌ها در رقابت و دشمنى !!

آشتى و وفاق ملى نياز به بخشش دارد، بخشش نه بدين معنا كه شخص، گروه و تيم مستبد و ظالم مُحق بوده، بلكه بدين معنا كه براى نجات آينده بايد گذشته را كنار گذاشت (نه فراموش كرد).

وبه خلافكار قول محاكمه‌ى قانوني داد، بخشش براى رسيدن به دموكراسى و عدم تكرار بى‌عدالتى‌ها.

همه با هم برنده شدن، نياز به محاكمه‌ى عادلانه و آشتى دارد.

براى آشتى و رسيدن به دموكراسى بايد از افراد بى طرف، عادل و وطن پرست كمك خواست .

افرادى كه مورد اعتماد همه‌ى گرايش‌ها، چه در داخل چه در خارج باشند.

 — براى دريافت مفهوم بهترى از “آشتى”، مى‌توان گذار از آپارتايد به دموكرراسی را در آفريقاى جنوبى نمونه دانست .—

هر يك از ما بايد از “آشتى” در گروه خانواده‌ى خود آغاز كنيم، سپس به “آشتى” در گروه‌هاى بزرگ و بزرگتر برسيم .

با بى‌عدالتى‌هاى جامعه و كشورمان روبرو شويم و با قضاوت‌ها و محاكمات قانونى و عادلانه از وقوع بى‌عدالتى‌هاى آينده جلوگيرى كنيم.

مى‌توان با بى‌عدالتى‌ها به آشتى رسيد اما آنها را فراموش نكرد.

آشتى به معناى «هم زيستى مسالمت‌آميز بعد از بى عدالتى‌ها و تساوى حقوق اجتماعى و انسانى». 

روايتى از يك گذشته دردناك و لبالب از ظلم و بى‌عدالتى وآينده‌اى روشن و پاك از هر نوع بى‌رحمى و بى عدالتى.

“هرگز نبايد بگذاريم كه آينده زير بار گذشته فرو ريزد “.